Rzecz w tym, iż sprawowany przez arcykapłana Aarona kult wcale nie był kultem pogańskich bożków. Tutaj apostazja jest o wiele subtelniejsza. Nie odchodzi się tu jawnie od Boga do bożka, …
W Starym Testamencie znajduje się wiele bardzo dobitnych świadectw potwierdzających, że kształt kultu nie był sprawą arbitralnego wyboru; najbardziej dramatyczne spośród nich to opowieść o złotym cielcu. Papież Benedykt XVI …
Liturgia nie może wypływać z naszej fantazji bądź kreatywności, gdyż wówczas pozostawałaby wołaniem pozbawionym odzewu lub też byłaby jedynie samopotwierdzaniem. Zakłada ona konkretną „drugą Osobę” (Gegenüber), która ukazuje się nam …
Rzeczywista liturgia zakłada jednak, iż Bóg odpowiada i objawia, jak mamy Go czcić. Dla liturgii rzeczą zasadniczą jest „ustanowienie”. Papież Benedykt XVI Czy w moją liturgię Bóg objawił?
Jeśli Bóg się nie ujawnia, to człowiek, poprzez przeczucie Boga wpisane w jego wnętrze, może jedynie budować ołtarze „nieznanemu Bogu” (por. Dz 17,23); w swym myśleniu może jedynie próbować do …
Dochodzimy teraz do ostatniej refleksji. Człowiek nie może „zrobić” kultu sam; jeśli nie ukaże mu się Bóg, będzie działał w próżni. Gdy Mojżesz mówi do faraona: „nie wiemy, z czego …
Antycypuje życie bardziej ostateczne i w ten właśnie sposób obdarza obecne życie jego miarą. Życie pozbawione takiej antycypacji, życie, w którym niebiosa nie zostałyby otwarte, byłoby przytłaczające i puste. Dlatego …
Prawo, jak już widzieliśmy, jest konstytutywne dla wolności i wspólnoty. Adoracja, czyli prawidłowy sposób odnoszenia się do Boga, jest konstytutywna dla prawa. To rozumowanie możemy poprowadzić jeszcze dalej: adoracja, prawidłowy …
Jaki zatem rodzaj rzeczywistości odnajdujemy w liturgii? Możemy wskazać najpierw, iż ten, kto z pojęcia rzeczywistości wyklucza Boga, tylko pozornie jest realistą. Będzie on bowiem abstrahował od Tego, w którym …
Zapytajmy raz jeszcze, cóż to jednak oznacza dla naszego problemu? Przede wszystkim widzimy, że „kult”, jeśli weźmiemy pod uwagę jego rzeczywistą wielkość i głębię, przekracza działanie liturgiczne. Ostatecznie obejmuje on …
Ten rzeczywisty „Kanon w Kanonie”, samo serce Biblii Izraela, opisuje wydarzenia rozgrywające się w całości poza świętą ziemią, a kończy się nad brzegiem Jordanu, gdy Mojżesz raz jeszcze streszcza posłanie …
Samo posiadanie własnego kraju i państwa nie gwarantuje wolności, a może stać się wręcz dotkliwą niewolą. Całkowite odrzucenie prawa prowadzi też do utraty ziemi. To, że „służenie Bogu”, wolność prawidłowego …
Synaj pozostaje obecny na tej ziemi, a wymiar, w jakim rzeczywistość Synaju podlega utracie, to wymiar, w jakim naród niejako od wewnątrz traci swą ziemię — aż po wygnanie. Wolność …
Cóż to jednak oznacza dla postawionego przez nas pytania o dwa cele Wyjścia, pytania, które jest ostatecznie pytaniem o istotę liturgii? Otóż widzimy teraz, że to, co wydarzyło się na …
Dochodzimy tym samym do trzeciego stwierdzenia, kierującego nas ponownie do punktu wyjścia naszych rozważań, czyli do pytania o istotę kultu i liturgii: porządek ludzkich rzeczy, który nie zna Boga, pomniejsza …
Prawo nieugruntowane moralnie staje się bezprawiem. Moralność i prawo niepochodzące z odniesienia do Boga degradują człowieka, gdyż pozbawiają go jego najwyższej miary i potencjału. Odmawiają mu one odniesienia do tego, …
